Lãi suất thả nổi (hay còn gọi là lãi suất biến động) là mức lãi suất có thể thay đổi định kỳ theo biến động của thị trường tài chính trong suốt thời gian vay. Lãi suất này không cố định, mà được điều chỉnh dựa trên một mức lãi suất cơ sở cộng với một biên độ cố định.
Ví dụ, sau khi kết thúc thời gian ưu đãi với lãi suất cố định, các khoản vay mua nhà dài hạn thường sẽ được chuyển sang lãi suất thả nổi. Mức lãi suất này sẽ được ngân hàng điều chỉnh mỗi 3, 6 hoặc 12 tháng một lần, tùy thuộc vào thỏa thuận trong hợp đồng.
Ưu và nhược điểm của lãi suất thả nổi
Việc lựa chọn lãi suất thả nổi có thể mang lại những cơ hội và rủi ro nhất định cho người vay.
Ưu điểm
- Tiềm năng tiết kiệm chi phí: Lãi suất thả nổi thường có mức lãi suất ban đầu thấp hơn so với lãi suất cố định. Nếu lãi suất thị trường có xu hướng giảm, mức lãi suất của khoản vay cũng sẽ giảm theo, giúp bạn tiết kiệm được một khoản tiền lãi đáng kể.
- Linh hoạt theo thị trường: Hình thức này giúp bạn tận dụng được những biến động tích cực của thị trường. Khi nền kinh tế ổn định hoặc phát triển tốt, lãi suất thường có xu hướng giảm, mang lại lợi ích cho người vay.
Nhược điểm
- Rủi ro về tài chính: Khi lãi suất thị trường tăng, lãi suất khoản vay của bạn cũng sẽ tăng theo. Điều này có thể khiến số tiền phải trả hàng tháng cao hơn dự kiến, gây áp lực lên ngân sách và kế hoạch tài chính của bạn.
- Khó quản lý ngân sách: Vì lãi suất không cố định, bạn sẽ khó dự đoán chính xác số tiền phải trả hàng tháng trong tương lai, gây khó khăn cho việc lập kế hoạch chi tiêu dài hạn.
Cách tính lãi suất thả nổi
Công thức tính lãi suất thả nổi rất dễ hiểu và được các ngân hàng áp dụng:
Lãi suất thả nổi = Lãi suất cơ sở + Biên độ lãi suấtTrong đó:
- Lãi suất cơ sở: Là mức lãi suất tham chiếu do ngân hàng công bố. Mức này có thể dựa trên lãi suất huy động vốn hoặc lãi suất tiết kiệm kỳ hạn dài (12, 13 hoặc 24 tháng).
- Biên độ lãi suất: Là phần lãi suất cộng thêm được ngân hàng xác định tùy theo chính sách và sản phẩm vay. Biên độ này thường được ghi rõ trong hợp đồng tín dụng và không thay đổi trong suốt thời gian vay.
Ví dụ: Bạn vay 1 tỷ đồng, sau thời gian cố định, lãi suất thả nổi được áp dụng là: lãi suất cơ sở 6% + biên độ 2% = 8%/năm.
- Tháng 1: Tiền lãi = Dư nợ ban đầu x 8%/12
- Tháng 2: Giả sử lãi suất cơ sở tăng lên 6.5%, thì lãi suất mới = 6.5% + 2% = 8.5%/năm. Tiền lãi = Dư nợ còn lại x 8.5%/12.
Lãi suất thả nổi phù hợp với những người chấp nhận rủi ro và có khả năng tài chính linh hoạt để đối phó với những thay đổi của thị trường.